ابلیس و عاشورا

ابلیس چند هزار سال اظهار ایمان و بندگی و عبادت می کرد تا در امتحان نهایی، که امر به سجود برای آدم بود ماهیت اصلی او ظاهر شد و در نتیجه مردود و مطرود گردید و خداوند وعده ی عذاب به او و تابعین و مطیعین او داد .شیطان که دید بی چاره شده است تقاضای سه حاجت کرد و خداوند در عوض آن عبادتها و اعمال وعده ی اجابت به او داد .

خواسته ی اولش این بود که مرا عمر جاودانی تا قیامت عطا کن و خداوند او را مهلت داد تا وقت معلوم که در لسان احادیث تاویل به زمان رجعت و یا ظهور حضرت مهدی صاحب الزمان شده است که در نقلی آمده حضرت صاحب او را می کشد و در نقل دیگری پیامبر اکرم با حربه ای از نور او را نابود می کند .

خواسته ی دوم شیطان این بود که مرا از چشم بنی آدم مخفی بدار تا مرا نبینند و من بر آنها مسلط شوم و در همه جا حضور داشته باشم .

خواسته ی سوم شیطان این بود که هر زمان آن را تقاضا کردم آن را اجابت دهی .

و گذشت در روز عاشورا در ساعت آخر عمر اباعبدالله الحسین متوجه شد اگر حضرت این چنین پیروزمندانه به شهادت رسد تمام زحمت های ابلیس با شفاعت حضرت خنثی می شود و خلایق بر حق رهنمون می شوند.لذا درمقام دعا و درخواست خود برآمده وعرضه داشت خدواندا اکنون خواسته ی سوم من را به من ده وآن این است که هر چه ممکن است خورشید را پر حرارت کن و حرارت سوزان آن را بر وجود حسین برسان .خواسته ی او مورد قبول قرار گرفت

شیطان به اعوان و انصار خود که همه از اجنه و از جنس آتش بودند فرمان داد که علاوه بر اینکه خورشید گرمایش 70 برابر بیشتر شده است، شما نیز با نفس آتشین خود بر بدن حضرت بدمید و بدن حضرت را داغ نمایید و عطشش را بیشتر کنید.

 لذا تمام شیاطین در حول و اطراف قتلگاه جمع شدند و بر بدن مبارک حضرت می‌دمند و عطش حضرت را مضاعف کردند،

 که در این هنگام جبرئیل مبهوت به این صحنه نگاه می‌کرد، پریشان حال شد و خود را به گودی قتلگاه رسانید و بین نور خورشید و دمیدن شیاطین به بدن اباعبدالله الحسین(ع) فاصله انداخت.

ناگهان حضرت در اوج بیهوشی چشمان مبارک خود را باز کردند و دیدند جبرئیل بین نور خورشید و بدن مبارک حضرت فاصله انداخته، خطاب به جبرئیل فرمودند: ای جبرئیل بر روی من سایه مینداز که نمی‌خواهم بین من و امتحان محبوبم فاصله بیندازی.

 ناصرالدین شاه قاجار این صحنه جانسوز را در دیوان شعرش به صورت مرثیه اینگونه بیان کرده است:

شیطان و اشخاص ظلمانی

همانطوریکه در روایات آمده ، خلقت با نور اول شروع میشود که تعبیرات مختلف از آن شده است مثل حدیث نبوی ، اول ما خلق نوری اول ما خلق الله العقل و اول ما خلق الله روحی و ......که همه مخلوقات الهی ‍، به برکت آن نور  که نور الانوار هم تعبیر میشود ، ایجاد شده اند و آن نور عظیم ، مظهر همه اسماء و صفات الهی است و شرح این موضوع ، منظور بحث ما نیست و در مقابل این نور ظلمت خلق میشود و منشا همه شرور و زشتی ها و گناهان است که به تعبیر دیگر این ظلمت در در خطاب الهی تخلف و عصیان نموده بخلاف نور عقل که امتثال نمود و حجت الهی شد .

و در همه زمانها ، این ظلمت در مقابله و مبارزه با آن نور بوده است .

تمام انبیا و اولیا و حجج الهی ؛ ظهورات آن نور هستند که ظهور تام و تجلی  کامل آن ، اشخاص محمد و آل محمد علیهم السلام هستند .

تمامی اشخاص ظلمانی  ومنفی خلقت ، که حجاب نور الهی و حجج الهی هستند، این ها هم ظهورات آن ظلمت هستند که در هر زمانی ، در قالب افرادی ظاهر میشوند ، که جلوه کامل آ ظلمات اشخاصی بودند که در مقابل جلوه تام انوا الهی ، یعنی حضرات محمد و آل محمد علیهم السلام ظاهر شدند .

موید این کلام حدیثی مهم است که بآن توجه کنید :

خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نفرموده الا اینکه دو شیطان در امتش او را اذیت کرده و امتش را گمراه میکردند .برای نوح علیه السلام قنطیقوس و حزام _ برای ابراهیم علیه السلام مکثل و زرام و برای موسی علیه السلام سامری و مرعقیبا و برای عیسی بولس و مریتون و برای حضرت محمد صلی الله علیه وآله حبتر و زریق بوده اند .

شیطان که نامش ابلیس است ، جلوه همین ظلمات است که در همه زمانها ، یادآور اشخاص ظلمانی تاریخ خلقت بشری بوده است .که در خطبه ابلیس به این موارد اشاره دارد که بیان کردیم .

علت حزن وغم مومنین

ج) در نقل آمده که دلهای محبین امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف به آن حضرت مربوط است و همزمان که قلب نازنین او ( بخاطر مشکلات دوستانش یا گناه امت ) میگیرد ، دل کسانی که با او مرتبط است میگیرد ومحزون میشود .

د ) در عصر روز جمعه بالخصوص وارد شده که علت گرفتگی دل دوستان اهل بیت علیهم السلام بخاطر گرفتگی قلب حضرت حجة ابن الحسن عج الله تعاب فرجه الشریف میباشد که آن هم بغیر از بیان در بند (ج) ‍‍، بخاطر مطابقت با عصر جمعه عاشورای حسینی علیه السلام می باشد .

ه ) همانطوری که قبلا حدیث را بیان کردیم ، بعضی اوقات علت حزن و اندوه ما ، بخاطر گناهانی است که که مرتکب شده ایم که اثر وضعی آن می باشد که از لطف خداوند ، این حزن و اندوه ، سبب پاکی از گناهان میشود .

در حدیث آمده که وقتی خداوند نظر رحمت بر قلب بنده ای میکند ، قلب او حزین و غمگین میشود و این حزن از اقسام حزن مثبت و سازنده است .

منشا حزن وغم در احادیث اهل بیت علیهم السلام

منشا حزن و غم و اندوه در احادیث اهلبیت علیهم السلام بیان گردیده که ما به آنها اشاره میکنیم :

الف ) قیل لابیعبدالله علیه السلام : انی ربما حزنت فلا اعرف فی اهل ولامال و لا ولد و ربما فرحت فلا اعرف فی اهل  ولا مال و لا ولد فقال علیه السلام انه لیس من احد الا و معه ملک و شیطان فاذا کان فرحه کان دنو الملک منه و اذا کان حزنه کان دنو الشیطان منه ...

یعنی عرضکرد من گاهی اوقات بدون اینکه مشکلی در زندگی داشته باشم  محزون میشوم و دلیلش را نمیدانم  و گاهی اوقات مسرور میشوم بدون اینکه دلیلی داشته باشم . حضرت فرمودند : آنزمان که غمگین  و محزون میشوی بخاطر نزدیک شدن شیطان بتوست  که اثر وضعی نگاه و نفس و کلام او ترامغموم و محزون میسازد  و دلیل سرورت ، نزدیک شدن فرشته الهی بتوست .

ب ) در حدیثی آمده که شخصی گفت بی جهت دلم میگیرد  ومحزون میشوم و هر چه فکر میکنم علتی برای آن نمیابم  ؟ حضرت در جواب فرمودند : دلهای مومنین بهم دیگر مربوط است و علت حزن وغم تو برای این است که مومنی همتراز ایمانت دریک نقطه از دنیا ، گرفته و ناراحت و محزون است و بدلیل این ارتباط ، تو هم دلت میگیرد و اندوهگین میشوی ... ادامه دارد  

حزن نامطلوب

حزن غیر مطلوب  ،آنی است که بر انسان غم و اندوهی وارد میشود بجهت مصیبتی که بر او آمده یا ظلمی که باو رسیده ویامواردی مثل آنکه سبب از دست دادن نعمتی یا ثواب و خیراتی از او شده باشد :

در قرآن آمده که یعقوب نبی فرمود : انِّما اشکو بثی و حزنی الی الله .یعنی از این غم جانکاه (که در فراق یوسف بود ) بخدا شکایت میبرم .

یا حضرت زهرا سلام الله علیها در شکایت از غاصبین حق مولا و ظلمشان فرمود : ذاب لحمی  من الحزن .یعنی گوشت تنم آب شد از حزن و غمی که بما روا داشتند .

یا حضرت امیر المومنین علیه السلام در فراق خانم حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها فرمود: وامّا حزنی فسرمد یعنی غم و حزن من در فراق تو دائمی شد  .

یا غمی که در آخرت ؛ اهل خسارت بآن میرسند که حق تعالی به مومنین میفرماید : لا خوف علیهم الیوم و لاهم یحزنون .یعنی : درآن وقت نه خوفی برآنهاست و نه ایشان محزون و غمگین میشوند .

که باید از چنین حزنی رهایی یافت .